Band geniþliði, bir iletiþim ortamýnýn taþýyabileceði bilgi miktarýný gösteren bir ölçüdür. Söz gelimi, ses iletimi için band geniþliði, iletilebilen en yüksek ve en düþük frekanslar arasýndaki farktýr (Hertz). Bilgisayarlar arasý haberleþme için de benzer þekilde, band geniþliði, saniyede iletilen bit sayýsý ile verilir.
Internet'teki bilgi iletim hýzlarý çeþitlilik gösterir. Bilgisayarlarý ve deðiþik aðlarý birbirine baðlayan hatlar, kablo (çoðunlukla fiber optik), uydu ya da radyo link (yakýn birimler için) baðlantýlý olabilir. Internette hat hýzý, saniyede iletilen "bit" sayýsý ile (bps, bit/san) ölçülür. Söz gelimi, 64 kilobit/saniye hýzýndaki bir hat saniyede 64kbit=65556 bit iletebilir. Bu da, ideal þartlarda, yaklaþýk 8 kilobyte/saniye hýzýna denk gelmektedir. Söz gelimi, böyle bir hat ile, tam kapasite kullanýmýnda, 1 Megabyte'lýk bir dosya yaklaþýk 2 dakikada iletilecektir. Bir birimin, baðlantýlarýnda kullanabileceði en fazla hýza "Band Geniþliði" denir. 64kbit/saniye bant geniþliði olan bir hattý ayný anda 10 birime kullandýrýrsak, buna göre hýzýmýz, en fazla hýzýn ortalama %10'una kadar düþer.
Günümüzde baðlantý hýzlarý 9.6kbit/saniyelerden (modem baðlantýsý) 00Megabit/saniyelere kadar geniþ bir aralýkta deðiþmektedir. Yurt dýþýndaki baðlantýlarda, tipik hýzlar, yaklaþýk 5-10 Megabit/saniyeler mertebesinde iken, bu oran ülkemiz için, 64Kbit/san-2Mbit/saniyeler mertebesindedir.
Bir hattýn bant geniþliðinin ne kadarýnýn kullanýldýðý, o hattýn doluluk oranýný verir. Eðer 64kbit/san lik bir hat, 1 saat boyunca, %100 çalýþýrsa; 3600*64kbit 'lik veri aktarýmý yapmasý gerekir. Gerçekte ne kadar veri aktardýðýný bulup bu iki sayýyý birbirine oranlarsak, hattýn, o saat için doluluk oranýný bulmuþ oluruz. Bunu 1 ay boyunca yaparsak, hattýn 1 ay boyunca ortalama % kaç doluluk oraný ile çalýþtýðýný tespit edebiliriz. Doluluk oraný ne kadar fazlaysa, o hattý kullananlarýn veri aktarýmlarý da o kadar yavaþlar.
Aþaðýdaki tablo, herhangi bir að üzerindeki bilgisayarlarýn ve internet üzerinde bilgisayarlar ve bilgisayar sistemlerininin birbirleriyle haberleþmesinde kullanýlan bazý standart baðlantý hýzlarýný göstermektedir (orijinali : http://www.whatis.com ). Ülkemizdeki (özellikle internet için) baðlantý hýzlarý aþaðýdaki tanýmlamalardan biraz uzaktýr.
Ýletim
Teknolojisi Hýzý Ýletimin Saðlandýðý
Fiziksel Ortam Kullanýldýðý Yerler
Normal Telefon Hattý
14.4 - 56 Kbps Bakýr Tel Evden baðlantýlarda ve bazý
küçük ölçekli iþletmelerde
Frame Relay üzerinde
56Kbps Çeþitli iþyerleri
ISDN Basic Rate (BRI) : 64
- 128 Kpbs
Primary Rate (PRI) : 23 tane 64-Kbps
kanal ve 1 kontrol kanalý üzerinden 1.544Mbps e kadar
BRI : Twisted-pair
PRI : T-1 hattý BRI:
Hýzlý ev baðlantýlarý ve küçük
ölçekli iþyerlerinde
PRI: Orta ve büyük ölçekli
iþyerlerinde/þirketlerde -
IDSL 128 Kbps Twisted-pair Hýzlý
ev baðlantýlarý ve küçük ölçekli
iþyerlerinde
Dijital Uydu Baðlantýsý
(DirecPC) 400 Kbps Elektromanyetik dalgalar Hýzlý ev baðlantýlarý
ve üçük ölçekli iþyerlerinde
Frame relay 56 Kbps - 1.544 Mbps
Twisted-pair ya da koaksiyel kablo þirketlerdeki yerel aðlarla
Internet Servis Saðlayýcýlarý arasýndaki
baðlantýlarda
T-1 (DS1) 1.544 Mbps Twisted-pair
ya da fiber optik kablo Büyük þirketlerin internet servis
saðlayýcýlarýna baðlantýlarýnda
E-1 (DS1) 2.048 Mbps Twisted-pair
ya da fiber optik kablo T-1 hatlarý için Avrupa ülkelerinde
kullanýlan standart
T-1C (DS1C) 3.152 Mbps Twisted-pair
ya da fiber optik kablo Büyük þirketlerin internet servis
saðlayýcýlarýna baðlatýlarýnda
T-2 (DS2) 6.312 Mbps Twisted-pair
ya da fiber optik kablo Büyük þirketlerin internet servis
saðlayýcýlarýna baðlantýlarýnda
ADSL 1.544 - 8 Mbps Twisted-pair
Mevcut telefon altyapýsý üzerinden ev, küçük
iþyeri ve ortabüyüklüklü þirketlerin internet
baðlantýlarýnda E-2 8.448 Mbps Twisted-pair ya da fiber
optik kablo 4 tane E-1 sinyali taþýr
Kablo Modem 512 Kbps - 52 Mbps
Koaksiyel kablo (genellikle
Eternet kullanýr); Ev, iþyeri ve okullarýn baðlantýlarýnda
Ethernet 10 Mbps 10BASE-T (twisted-pair);
10BASE-2 ya da -5 (koaksiyel kablo); 10BASE-F (fiber optik) Yerel
Aðlarda (LAN) kullanýmý çok yaygýndýr.
E-3 34.368 Mbps Twisted-pair ya
da Fiber Optik 16 E-l sinyali taþýr
T-3 (DS3) 45 Mbps Koaksiyel Kablo
Internet Servis saðlayýcýlarýnýn internet
omurgasýna baðlantýlarýnda
OC-1 51.84 Mbps Fiber Optik Internet
Servis saðlayýcýlarýnýn internet omurgasýna
baðlantýlarýnda
Fast Ethernet 100 Mbps 100BASE-T4
(twisted pair); 100BASE-TX (koaksiyel kablo); 100BASE-FX (fiber optik)
10 Mbps ethernet kartlarýna sahip bilgisayarlar bir Fast Eternet
kullanan LAN'a baðlanabilir.
FDDI 100 Mbps Fiber Optik Büyük
þirketlerdeki ya da servis saðlayýcýlarýndaki
daha geniþ ölçekli LAN'larda
T-3D (DS3D) 135 Mbps Fiber Optik
ISP to Internet infrastructure
Smaller links within Internet
infrastructure
E4 139.264 Mbps Fiber Optik 4
E3 kanalý taþýr
Bu hat üzerinde ayný
anda 1920 kiþi birbirleriyle konuþabilir (ses haberleþmesi)
OC-3/STM-1 155.52 Mbps Fiber Optik
Büyük þirket omurgalarý, Internet Omurgasý
E5 565.148 Mbps Fiber Optik 4
E4 kanalý barýndýrýr. Bu hat üzerinde
ayný anda 7680
kiþi birbirleriyle konuþabilir
(ses haberleþmesi)
OC-12/STM-4 622.08 Mbps Fiber
Optik Internet Omurgasý
Gigabit Ethernet 1 Gbps Fiber
Optik (ve 25 metreye kadar bakýr tel) 10/100 Mbps hýzlarýyla
irbirine baðlý iþ istasyonlarý ve bilgisayar
aðlarý GigaBit Eternet switchleri yolyla haberleþebilir.
OC-24 1.244 Gbps Fiber Optik Internet
Omurgasý
SciNet 2.325 Gbps (15 OC-3 hattý)
Fiber Optik Part of the vBNS backbone
OC-48/STM-16 2.488 Gbps Fiber
Optik Internet Omurgasý
STM-64 10 Gbps Fiber Optik ------
OC-256 13.271 Gbps Fiber Optik
-------